[Cập nhật] Xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam

Trong bối cảnh xã hội và kinh tế đang thay đổi nhanh chóng, xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam đang thu hút sự chú ý của rất nhiều người. Công nghệ phát triển, sự thay đổi trong nhu cầu thị trường lao động, và các yếu tố toàn cầu hóa đều đang tác động mạnh mẽ đến định hướng công việc trong thời gian tới. Bài viết này sẽ khám phá chi tiết những xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam, cùng với những kỹ năng cần thiết để thích ứng với những thay đổi này.

Nội Dung Bài Viết

Thực trạng công việc những năm gần đây

Trong những năm gần đây, thị trường lao động Việt Nam đã chứng kiến sự thay đổi lớn. Theo Báo cáo của Tổng cục Thống kê, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động giảm xuống mức 2,86% vào năm 2022. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức tồn tại, đặc biệt là đối với những ngành không theo kịp với sự tiến bộ công nghệ. Việc chuyển đổi số đã dẫn đến nhiều cơ hội nhưng cũng đồng thời đặt ra yêu cầu cao hơn cho nhân lực.

Thị trường lao động những năm gần đây đang có nhiều biến động

Điều này đòi hỏi người lao động cần phải nâng cao chuyên môn và kỹ năng của mình để đáp ứng tốt hơn với nhu cầu của thị trường. Một khảo sát từ ManpowerGroup cho thấy hiện nay có đến 70% doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tìm kiếm nhân tài phù hợp. Điều này phản ánh sự thiếu hụt kỹ năng trong lực lượng lao động, đặc biệt là trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, y tế, và quản lý.

Hơn nữa, sự dịch chuyển của các ngành công nghiệp từ truyền thống sang công nghiệp 4.0 đã mở ra nhiều lĩnh vực mới, như trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, và tự động hóa. Đây chính là những yếu tố quan trọng giúp hình thành bức tranh nghề nghiệp tương lai tại Việt Nam.

Xem thêm >>> Học văn bằng thứ 2 mất bao lâu? HV Công nghệ Bưu chính Viễn thông

Xu hướng nghề nghiệp trong tương lai

Xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam đang được định hình bởi nhiều yếu tố quan trọng. Một số xu hướng nổi bật có thể kể đến là:

Công nghệ thông tin và Trí tuệ nhân tạo (AI): Ngành công nghệ thông tin đang trở thành một trong những lĩnh vực phát triển mạnh nhất. Theo báo cáo của IDC, đầu tư cho công nghệ thông tin tại Việt Nam dự kiến sẽ tăng trưởng khoảng 11,4% trong giai đoạn 2021-2025. Các vị trí như nhà phát triển phần mềm, kỹ sư AI, và chuyên gia an ninh mạng đang trở thành rất cần thiết.
Chăm sóc sức khỏe: Với dân số lớn và nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng, lĩnh vực y tế dự kiến sẽ tiếp tục phát triển mạnh. Sự gia tăng dân số già và các bệnh mãn tính sẽ tạo ra nhu cầu lớn cho các chuyên gia y tế, y tá, và chuyên viên nghiên cứu dược phẩm.
Quản lý chuỗi cung ứng: Trong bối cảnh toàn cầu hóa, quản lý chuỗi cung ứng đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc duy trì hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp. Những chuyên gia có kinh nghiệm trong lĩnh vực này sẽ rất được săn đón trong những năm tới.
Kinh tế xanh: Khái niệm phát triển bền vững và bảo vệ môi trường đang dần trở nên phổ biến. Các nghề liên quan đến năng lượng tái tạo, nông nghiệp bền vững và quản lý môi trường sẽ có tiềm năng lớn trong tương lai.

Các ngành về Công nghệ và Trí tuệ nhân tạo đang được phát triển mạnh

Ngoài ra, làm việc từ xa và freelance cũng đang trở thành một xu hướng. Hình thức này cho phép người lao động có thể lựa chọn địa điểm làm việc linh hoạt, tăng cường sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.

Những ngành nghề có tiềm năng phát triển mạnh

Dựa trên các xu hướng đã nêu, các ngành nghề có tiềm năng phát triển mạnh trong tương lai tại Việt Nam có thể được phân loại theo bảng dưới đây:

2.1. Nhóm ngành Công nghệ – Kỹ thuật

Hiện nay có rất nhiều bạn trẻ lựa chọn làm Freelancer

Công nghệ Thông tin & Trí tuệ nhân tạo (AI): Công nghệ thông tin và AI đang trở thành trụ cột của nền kinh tế số, với nhiều ứng dụng trong tự động hóa, phân tích dữ liệu và phát triển phần mềm. Các lĩnh vực như khoa học dữ liệu, học máy (Machine Learning), và AI giúp cải tiến quy trình làm việc, tối ưu hóa sản xuất và nâng cao trải nghiệm khách hàng. Nhân sự trong ngành này luôn có nhu cầu cao với mức lương hấp dẫn.
An ninh mạng & bảo mật thông tin: Khi thế giới ngày càng phụ thuộc vào công nghệ số, nguy cơ tấn công mạng cũng gia tăng đáng kể. Ngành an ninh mạng đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ dữ liệu cá nhân, tài chính và thông tin doanh nghiệp khỏi các cuộc tấn công mạng. Chuyên gia bảo mật thông tin được săn đón trong mọi lĩnh vực, từ tài chính, y tế đến chính phủ và thương mại điện tử.
Công nghệ kỹ thuật xây dựng & Quản lý công nghiệp: Xây dựng xanh và đô thị thông minh là xu hướng tất yếu trong tương lai, thúc đẩy nhu cầu về kỹ sư xây dựng và quản lý công nghiệp. Ngành này tập trung vào tối ưu hóa quy trình sản xuất, tiết kiệm năng lượng và sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, công nghệ BIM (Building Information Modeling) và tự động hóa trong xây dựng đang thay đổi cách thiết kế và thi công công trình.

2.2. Nhóm ngành Kinh tế – Quản trị

Quản trị Kinh doanh & Thương mại điện tử: Trong thời đại số, thương mại điện tử và kinh doanh trực tuyến ngày càng phát triển mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội cho doanh nhân và nhà quản lý. Các nền tảng như Shopee, Lazada, Tiki, Amazon tạo ra thị trường rộng lớn, thúc đẩy nhu cầu nhân lực trong quản lý doanh nghiệp, marketing số và phân tích dữ liệu khách hàng.
Tài chính – Ngân hàng – Đầu tư: Ứng dụng công nghệ tài chính (Fintech) và blockchain đã làm thay đổi cách vận hành của hệ thống tài chính truyền thống. Thanh toán không dùng tiền mặt, đầu tư trực tuyến và giao dịch điện tử phát triển mạnh, tạo cơ hội việc làm lớn trong các lĩnh vực phân tích tài chính, quản lý rủi ro và đầu tư chứng khoán.
Logistics & Chuỗi cung ứng: Sự bùng nổ của thương mại điện tử kéo theo sự phát triển của ngành logistics và chuỗi cung ứng. Việc vận chuyển hàng hóa trong và ngoài nước ngày càng quan trọng, đòi hỏi hệ thống quản lý logistics thông minh và hiệu quả. Các vị trí như quản lý kho bãi, điều phối vận tải và lập kế hoạch chuỗi cung ứng đang có nhu cầu cao.

2.3. Nhóm ngành Dịch vụ – Xã hội

Các nhóm ngành về tâm lý và xã hội — Các nhóm ngành về dịch vụ và xã hội

Chăm sóc sức khỏe & Công nghệ y tế: Với tốc độ già hóa dân số và nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao, ngành y tế đang phát triển mạnh mẽ. Công nghệ y tế hiện đại, như hồ sơ bệnh án điện tử, thiết bị y tế thông minh và AI trong chẩn đoán, giúp nâng cao chất lượng điều trị. Bác sĩ, điều dưỡng và chuyên gia công nghệ y tế luôn có cơ hội việc làm ổn định và mức lương hấp dẫn.
Tâm lý học & Công tác xã hội: Sự phát triển của xã hội hiện đại đi kèm với áp lực tinh thần ngày càng gia tăng, khiến ngành tâm lý học trở thành một lĩnh vực quan trọng. Các chuyên gia tâm lý, nhà tư vấn và công tác xã hội đóng vai trò hỗ trợ cá nhân và cộng đồng trong việc giải quyết các vấn đề tâm lý, giáo dục và xã hội.
Du lịch, Nhà hàng, Khách sạn: Ngành du lịch đang phục hồi mạnh sau đại dịch và có xu hướng chuyển đổi sang mô hình du lịch thông minh, du lịch trải nghiệm và du lịch bền vững. Các vị trí như quản lý khách sạn, điều hành tour, hướng dẫn viên du lịch và quản lý sự kiện sẽ tiếp tục có nhu cầu cao trong tương lai.

2.4. Nhóm ngành Năng lượng & Môi trường

Năng lượng tái tạo (điện mặt trời, điện gió): Khi nhu cầu năng lượng sạch ngày càng tăng, ngành năng lượng tái tạo trở thành một lĩnh vực tiềm năng. Các dự án điện mặt trời, điện gió và thủy điện nhỏ đang phát triển mạnh, tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho kỹ sư năng lượng, chuyên gia quản lý dự án và nhà nghiên cứu công nghệ mới.
Kỹ sư môi trường, Quản lý tài nguyên: Biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường là những vấn đề cấp bách, thúc đẩy nhu cầu về nhân lực trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên thiên nhiên. Các chuyên gia trong ngành này đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý chất thải, phát triển công nghệ xanh và xây dựng chính sách bảo vệ môi trường.

Xem thêm >>> D78 gồm những môn gì? Các ngành học xét tuyển | EPTIT

Những kỹ năng cần có để thích ứng với xu hướng nghề nghiệp tương lai

Để có thể thích ứng với những xu hướng nghề nghiệp trong tương lai tại Việt Nam, người lao động cần phải phát triển các kỹ năng phù hợp. Một số kỹ năng quan trọng bao gồm:

Nâng cao các kỹ năng để có thể phát triển hơn cho nghề nghiệp tương lai

Kỹ năng số và công nghệ: Thành thạo các công cụ công nghệ, biết cách khai thác dữ liệu và sử dụng phần mềm hợp lý sẽ là yêu cầu tối thiểu cho nhiều ngành nghề.
Kỹ năng mềm: Kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, và tư duy phản biện cũng rất cần thiết. Những kỹ năng này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả làm việc mà còn tạo lợi thế cạnh tranh cho cá nhân.
Quản lý dự án: Khả năng lập kế hoạch, tổ chức công việc và theo dõi tiến độ dự án sẽ giúp người lao động đáp ứng yêu cầu trong môi trường làm việc hiện đại.
Đổi mới sáng tạo: Kỹ năng tư duy sáng tạo và khả năng đổi mới sẽ giúp cá nhân phát hiện cơ hội và giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.
Ngoại ngữ: Tiếng Anh vẫn là ngôn ngữ chính trong nhiều ngành công nghệ, tài chính, và quốc tế. Việc sở hữu khả năng ngoại ngữ tốt sẽ mở ra nhiều cơ hội hơn cho người lao động.

Ngoài ra, học viên cũng có thể tham khảo thêm hệ từ xa của một số trường đại học uy tín như Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông (PTIT). Khi theo học tại PTIT, người học sẽ được tiếp cận chương trình đào tạo chất lượng hàng đào với các ngành hot như: Công nghệ thông tin đại học từ xa, Quản trị Kinh doanh học từ xa, Kỹ thuật điện tử viễn thông từ xa. Sau khi tốt nghiệp, học viên sẽ được cấp bằng có giá trị tương đương bằng chính quy giúp nâng cao cơ hội việc làm cho tương lai.

Kết Luận

Xu hướng nghề nghiệp trong tương lai ở Việt Nam đang đứng trước nhiều thách thức và cơ hội. Công nghệ thông tin, y tế, quản lý chuỗi cung ứng, và các lĩnh vực liên quan đến môi trường đang có tiềm năng phát triển mạnh. Để thích ứng với những thay đổi này, người lao động cần chú trọng rèn luyện và nâng cao các kỹ năng cần thiết. Bằng cách chuẩn bị tốt, chúng ta có thể nắm bắt cơ hội và phát triển trong một thế giới lao động ngày càng cạnh tranh và phức tạp. Ngoài hệ từ xa của Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, học viên cũng có thể tham khảo hệ từ xa của một số trường uy tín như: